"မြတ္ဆလင္တုိ႔ေၾကာင့္ ပ်က္စီးခဲ့ရသည့္ ကမၻာေက်ာ္ နာလႏၵာတကၠသုိလ္ၾကီးႏွင့္ ၄င္း၏ အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆုိခ်က္၊ ပညာသင္ရဟန္းေတာ္မ်ားအား သတ္ျဖတ္ပုံအက်ဥ္း"

******************************************************************

အတိတ္သမုိင္းေၾကာင္းဟူသည္ ပစၥဳပၸန္အတြက္ အေကာင္းဆုံး သက္ေသပင္ျဖစ္၏။ အတိတ္ဟူသည္ ကမၻာၾကီး၊ လူသားေလာက၊ ဘာသာေရးနယ္ပယ္၊ နုိင္ငံေရးနယ္ပယ္၊ ယဥ္ေက်းမႈနယ္ပယ္ စသည့္ အားလုံး၌ ရွိေနခဲ့ၾက၏။ ထုိေၾကာင့္ အတိတ္ကုိ မယုံၾကည္လုိ႔ မျဖစ္နုိင္၊ အတိတ္ေတြရွိခဲ့လုိ႔သာ ပစၥဳပၸန္ႏွင့္ အနာဂတ္တုိ႔ကုိ ေမြးဖြားလာၾကသည္။ စာေရးသူတုိ႔၏ ဗုဒၶဘာသာသမုိင္းဟုဆုိနုိင္သည့္ ဘာသာေရးနယ္ပယ္ကုိ ျပန္ၾကည့္မည္ဆုိပါလ်ွင္လည္း အနိမ့္ အျမင့္ အတက္အက်၊ ဝမ္းသာစရာ၊ ဝမ္းနည္းစရာ၊ ႏွေျမာတသသျဖစ္ဖြယ္ ေျမာက္မ်ားစြာရွိခဲ့ေပ၏။ ဝမ္းနည္းစရာ၊ ႏွေျမာတသသ ျဖစ္ဖြယ္ရာ ေျမာက္မ်ားစြာေသာ သမုိင္းထဲက ကမၻာ့အေစာဆုံး၊ ရာစုႏွစ္ေတာ္ေတာ္မ်ားကုိ အရွိန္အဝါၾကီးၾကီး ႏွင့္ ဗုဒၶဘာသာအတြက္ သမုိင္းမွတ္တုိင္မ်ားကုိ စုိက္ထူနုိင္ခဲ့သည့္ ကမၻာေက်ာ္နာလႏၵာတကၠသုိလ္ၾကီး၏ အတိတ္သမုိင္း စာမ်က္ႏွာမ်ားကုိ စာေရးသူလက္လွမ္းမွီသေလာက္ လွန္ၾကည့္မိပါတယ္။ ဗုဒၶဘာသာကုိ ကမၻာျပန္႔ေအာင္ ျဖန္႔ျဖဴးခဲ့တဲ့ တကၠသုိလ္မ်ားစြာထဲမွ တစ္ခုအပါအဝင္လည္းျဖစ္ခဲ့တဲ့ တကၠသုိလ္ၾကီးပါ။ မြတ္ဆလင္တုိ႔ေၾကာင့္ ပ်က္စီးခဲ့ရပါတယ္။

နာလႏၵာဆုိသည့္အမည္သည္ ျမန္မာအမည္မဟုတ္ဘဲ ဆန္ဆကရစ္(Sanံkrit) ဘာသာစကားျဖစ္သည္။ ဖြင့္ဆုိပုံက Nalan- Lotus, It means a Symbol of Knowledge ႏွင့္ Da- to give or to share, Giver of knowledge လုိ႔ဖြင့္ပါတယ္။ နာလန္ဆုိတာ အတတ္ပညာ၊ အသိပညာကုိ ကုိယ္စားျပဳသည့္ ၾကာပန္းကုိ ရည္ညႊန္းျပီး၊ (ဒါ)- ကေတာ့ ေပးျခင္းပါ။ ပုဒ္ႏွစ္ခုကုိ ေပါင္းလုိက္ရင္ နာလႏၵာဆုိတာ အတတ္ပညာ အသိပညာေတြေပးသည့္ ေနရာဟု အဓိပၸါယ္ရ၏။ ကမၻာ့စစ္တမ္းမ်ားအရ ကမၻာ့အေစာဆုံး ဗုဒၶဘာသာတကၠသုိလ္ၾကီး တစ္ခုျဖစ္ပါတယ္။ ေက်ာင္းအိပ္ ေက်ာင္းစား အေဆာင္ေနစနစ္ကုိ စတင္က်င့္သုံးခဲ့သည့္ တကၠသုိလ္ၾကီးပါ။ တကၠသုိလ္ၾကီး၏ တည္ေနရာက အိႏၵိယနုိင္ငံ ဗီဟာျပည္နယ္၊ ဘာရဂါမ္ရြာအနီးတြင္ တည္ရွိ၏။ တည္ေထာင္သည့္ပုဂၢိဳလ္က ဗုဒၶသာသနာသမုိင္း၊ အိႏၵိယနုိင္ငံသမုိင္း၊ အိႏၵိယနုိင္ငံသမုိင္းတြင္လည္း ေမာရိယအင္ပါယာ၊ အေသာက အင္ပါယာဟူသည့္ အင္ပါယာတုိ႔ကုိ တည္ေထာင္ခဲ့သည့္ သီရိဓမၼာအေသာကမင္းၾကီးျဖစ္ပါတယ္။ အေသာကမင္းၾကီးသည္ BC-205 ျမတ္စြာဘုရားရွင္ပရိနိဗၺာန္စံေတာ္မူျပီး ႏွစ္ေပါင္းႏွစ္ရာေက်ာ္ေလာက္တြင္ လက်္ာေတာ္ရံ ပညာဧတဒဂ္ရ အရွင္သာရိပုတၱရာအား သတိရ ပူေဇာ္သည့္အေနျဖင့္ ေက်ာင္းေတာ္တစ္ေဆာင္ကုိ ေဆာက္လုပ္လွဴဒါန္းခဲ့ ပါတယ္။ ယင္းေက်ာင္းေတာ္ေလးအား AD-2 ရာစုတြင္ မဟာယာနရဟန္းေတာ္ အရွင္နာဂဇုနက (Madayamika school of Buddhism) ဟူေသာအမည္ျဖင့္ ဟိနယာန၊ မဟာယာန ဗုဒၶစာေပမ်ားကုိ သင္ၾကားေပးသည့္ သင္တန္းေက်ာင္းေလး အျဖစ္စတင္ဖြင့္လွစ္ခဲ့တာပါ။ AD-4 ရာစုတြင္ မဟာယာန ရဟန္းေတာ္ အရိယေဒဝက Madayamika a School of Buddhism ဟူေသာအမည္ျဖင့္လည္းေကာင္း၊ AD-5ရာစုတြင္ မဟာယာနရဟန္းေတာ္ အရွင္အာသံယမေထရ္က Yogachara School of Buddhism ဟူေသာ အမည္ျဖင့္လည္းေကာင္း၊ အမည္အမ်ဳိးမ်ဳိးျဖင့္ မဟာယာန ဟိနယာန ဗုဒၶစာေပမ်ားကုိ အဓိကသင္ၾကားေပးေသာ သင္တန္းေက်ာင္းေလး အျဖစ္မွသည္ AD-5ရာစုအလြန္ေလာက္တြင္ အေသာကမင္းဆက္ ကုမာရဂုပၸထမင္း လက္ထက္တြင္ ကမၻာေက်ာ္နာလႏၵာတကၠသုိလ္ၾကီး အဆင့္ထိ ေရာက္ေအာင္ ေျပာင္းလဲဖြင့္လွစ္နုိင္ခဲ့ေလသည္။ ကုမာရဂုပၸတမင္းသည္ ဗုဒၶဘာသာ ပညာေရးကုိ အထူး အားေပးေသာ မင္းတစ္ပါးျဖစ္ပါတယ္။ တကၠသုိလ္ၾကီး၏ ေျမေနရာမ်ားအပါအဝင္ လယ္ဧကေပါင္း ေျမာက္မ်ားစြာကုိ ေက်ာင္းေျမအျဖစ္ သတ္မွတ္လွဴဒါန္းေပးခဲ့ပါတယ္။ ယေန႔အခ်ိန္အခါ၌ အိႏၵိယေရွးေဟာင္း ယဥ္ေက်းမႈႏွင့္ သုေတသနဌာန၏ ေလ့လာေတြ႔ရွိခ်က္အရ (၂၄၅၉၄)ဧက က်ယ္ဝန္းသည္ဟု သိရေလသည္။ AD-606 to AD-647 ရာစုတြင္ ပါလမင္းဆက္ ဟရသ်ွမင္း လက္ထက္တြင္ ေက်ာင္းေျမမ်ားကုိ ထပ္ဆင့္တုိးခ်ဲ႕ကာ ေက်ာင္းသားအေနအေဆာင္ေပါင္း (၁၈၀)ႏွင့္ က်ယ္ျပန္႔ေသာ စာသင္ခန္းမ်ား၊ တရားေဟာ၊ တရားထုိင္ခန္းမၾကီးမ်ားကုိလည္း တင့္တယ္ခမ္းနားစြာ ေဆာက္လုပ္ေပးခဲ့သလုိ ေျမေပါက္ေစတီ(၁၀)ဆူကုိလည္း တည္းထားကုိးကြယ္ခဲ့ပါတယ္။ ေက်ာင္းသားေန အခန္းမ်ားကုိလည္း တစ္ေယာက္အိပ္ခန္း၊ ႏွစ္ေယာက္အိပ္ခန္းမ်ားျဖင့္ ျပဳလုပ္ထားျပီး ေက်ာင္းေဆာင္တုိင္း၏ အလည္တစ္ထပ္စီတြင္ အခန္းေပါင္း ေလးဆယ္အထိ ပါဝင္သည္ဟု သိရ၏။ တရားေဟာခန္း၊ တရားထုိင္ခန္းမၾကီး၊ စာသင္ခန္းမ်ားအျပင္ ေက်ာင္းေဆာင္တုိင္း၏ အလည္တြင္ ၁၂ေပ ပတ္လည္ က်ယ္ဝန္းေသာ အုတ္ေရတြင္းၾကီး တစ္တြင္းက်စီ တူးေဖာ္ေပးထား၏။ ေက်ာင္းေဆာင္မ်ား၏ ေဘးပတ္လည္တြင္လည္း အေရာင္အေသြးစုံလင္ေသာ ပန္းဥယာဥ္မ်ား၊ ၾကာမ်ဳိးစုံဖူးပြင့္ေနေသာ ေရကန္ၾကီးမ်ားကုိလည္း ဖန္တီးေပးထားေလသည္။ တကၠသုိလ္ၾကီးတြင္ အေဆာင္ေနေက်ာင္းသားေပါင္း (၁၀၀၀၀)ေက်ာ္ႏွင့္ ဆရာေပါင္း(၂၀၀၀)ေက်ာ္ ရွိသည္ဟုသိရ၏။ စာသင္ခန္းမ်ား၌ မရွင္းလင္းသည့္ အရာမ်ားရွိပါက အခ်ိန္မေရြး ေမးျမန္းေဆြးေႏြးနုိင္ရန္ ဆရာႏွင့္ေက်ာင္းသားမ်ားကုိ အတူတကြ ေနထုိင္ေစရန္ ဖန္တီ